ΤΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΓΗΛΟΦΟΥ

ΑΜΕΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Your slide-in text goes here

ΤΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΓΗΛΟΦΟΥ

Στη σελίδα μας αυτή Προσπαθούμε να καταγράψουμε τα παιδικά μας ακούσματα. Εδώ θα βρείτε λέξεις από τη ντοπιολαλιά του Γηλόφου Δεσκάτης Γρεβενών και της ευρύτερης περιοχής μας. Μια περιοχή που εκτείνεται πολλά χιλιόμετρα όπου μιλάμε την ίδια διάλεκτο. Στην προσπάθειά μας ζητάμε και τη δική σας βοήθεια. Προσπαθούμε να σώσουμε λέξεις λέξεις από τη λήθη, και να διατηρήσουμε την πολυχρωμία της γλώσσας μας. Αν είστε από την περιοχή μας κι έχετε ακόμα νωπή τη μνήμη της μητρικής ντοπιολαλιάς, στείλτε μας όσες παλιές λέξεις θυμάστε. Επίσης αν για κάποιες από τις ερμηνείες λέξεων που δίνονται στις σελίδες μας έχετε κάτι να σχολιάσετε, μη διστάσετε να μας στείλετε την άποψή σας. Πολλοί πατριώτες μας και των γύρω περιοχών που βρίσκονται στο εξωτερικό διαβάζοντας αυτές τις λέξεις θα δυναμώσουν τις γλωσσικές τους ρίζες.

ΑΑβαρία = ζημιά

Άβγαλτους = απονήρευτος

Αβδέλλα = Δίστομο σκουλήκι για τράβηγμα αίματος

Άβουλους = χωρίς ανέσεις

Αβαφτστου = Αβάπτιστο

Αγάλι = σιγά- σιγά

 

Άγαρμπους = άκομψος, αλλόκοτος

 

Αγίντους = αγίνωτος, άγουρος

 

Αγκάρζμα = Γκάρισμα

 

Αγκαστρουμένη = Έγκυος

 

Αγκίδα = ακίδα, κομματάκι ξύλου

 

Αγλίγουρα = Γρήγορα

 

Αγραπόνουμι = Αρπάζομαι

 

Αγρίκσα = Κατάλαβα

 

Αγριουκουμπάνι = Άγριο έντομο (νταβάνι)

 

Αγριουντάβανου =Άγρια μέλισσα

 

Αγύρστους = ισχυρογνώμων

 

Αδάντστου = Αυτός που δεν δίνει τίποτα

 

Αδιάζου = Ευκαιρω

 

Αζμπόζου = Σπρώχνω

 

Αζύγουτους = απλησίαστος

 

Αη Δημήτρς = Ο μήνας Οκτώβριος

 

Αίτιους = φταίχτης

 

Ακάμουτους = χέρσος, μη καλά οργωμένος

 

Ακόντζμα = εικόνισμα

 

Άξεις = άκουσες;

 

Αντρίζ = παριστάνεις τον άντρα

 

Απόμνα = έμεινα πίσω, κουράστηκα

 

Απόχτσα = απόχτησα,γέννησα

 

Άστι = Πάμε

 

Ακαμάτς = Τεμπέλης

 

Ακόλτσα = Κόλλησα

 

Ακόντζμα = Εικόνισμα

 

Αλάργα = μακριά

 

Αλίχουδος = Αχόρταγος

 

Αλουνάρς = Ο μήνας Ιούλιος

 

Αλπού = Αλεπου

 

Αλτσιάρκου =Λυσσασμένο

 

Άλτσους =Αλυσίδα

 

Αλυχτάω = Γαυγίζω

 

Αλίχουδκου = Λιχούδικο

 

Αλώντσα =Αλώνισα

 

Αμόλτσα = Άφησα

 

Αμπδώ = Πηδώ

 

Αμπήτσα = Πήδηξα

 

Αμπόζου = Σπρώχνω

 

Αμπόλι = Εμβόλιο

 

Αμπουλιάζου = Ενώνω

 

αμπράζκου= άσχημο

 

Αναδρυμόθκα = Ξεσηκώθηκα

 

ανάτσαλος = αηδιαστικός, άσχημος

 

Ανάτσαλου = άσχημο

 

Ανάτσαλους = Άσχημος

 

Ανέγρικου = Αθώο

 

Ανέσια = Ένεση

 

Ανιμουδούρα = Γρήγορα

 

Αντάρα = Ομίχλη

 

Αντάρδις = Ανταρτες

 

Αντί = Εξάρτημα αργαλειού

 

Άντιρα = Εντερα

 

Άντιρου = Εντερο

 

Αντράλα = Ζαλάδα

 

Αντρέπουμι = Νρέπομαι

 

Άντρι = Άνδρες

 

Αντριάς = Ο μηνας Νοεμβριος

 

Αντρουγίνικα = Αντρογυναίκα

 

Αξαμόνου = Απλώνω

 

Αξούγκι = Ξύγκι

 

Αούτους = Ποντιος

 

Απάν = Πανω

 

Απηλουέμι = Απαντώ αποκρίνομαι

 

Απιτχένου = Πετυχαίνω

 

Απλόχιρου = Παλάμη

 

 

Απολκα = Άφησα

 

Απουλνάου = Αφήνω

 

 

Απουμοθκα = Πνίγηκα

 

Απουστενου = Κουράζομαι

 

απουταχιά=το πρωί

 

Αριδα = Πόδι

 

Αριτσιους = Σκαντζόχοιρος

 

Αρκλα = Ντουλάπα

 

Ασβισταρια = Λάκκος που σβήνουμε ασβέστη

 

Ασκενουνι = Σιχαίνομαι

 

ασπρόκουλους = πουλί μικρό πουλί με άσπρα πούπουλα στο πίσω μέρος

 

Αστουχαου = Ξεχνώ

 

 

Αστουχναου = Ξεχνώ

 

Αστρεγου = Δέχομαι

 

Αστρέχα = Υπόστεγο

 

Ατζιαμής = αρχάριος

 

Αφκριαζουμι = Αφουγκράζομαι , ακούω

 

Αφρια = Αφρός

 

Αχαιρευτος = Ανεπρόκοπος

 

Αχριοστουμους = Αυτος που βρίζει

 

Αχτ(ι) = πείσμα, θυμός

 

Β

 

 

Βάγγιου = Βαγγελιώ

 

Βαιάζου = Γέρνω αριστερά η δεξιά

 

Βακούφκου = Εκκλησιαστικό Αναφέρεται συχνά στα κτήματα της εκκλησίας

 

Βαλάνι = Βαλανίδι

 

Βαρβάτμα = Ζευγάρωμα ζώων

 

Βαρένου = Χτυπώ

 

Βατσινιά = Ακανθώδες θάμνος

 

Βαφτζμένου = Βαπτισμένο

 

Βζένου = Θηλάζω

 

Βηρός = Συγκέντρωση νερού σε μεγάλες ποσότητες

 

Βιλέντζα = Μάλλινο σκέπασμα

 

Βίτσα = Βέργα

 

Βλάφκα = Βλάφτηκα, πειράχτηκα

 

Βουμπιριαζμένου = Το δύστροπο

 

βόντζι= κόπρισε

 

βουρλίσκει = τρελάθηκε

 

βούκινο= το διέδωσα

 

βουρλαμήτς= κοροϊδέω κάποιον, στραβή μύτη

 

Βρουκουλάκια = Μικρά παιδιά

 

Βρουκουλακιασμένου = Το άτακτο παιδάκι

 

 

 

Γ

 

Γαλατόπτα = Πίττα με γάλα

 

Γαλίκα = Κατασκευή ξύλινη στην οποία παράγουμε σαπούνι

 

Γαλουδέρματου = Ο δερμάτινος ασκός που γίνεται το ξινόγαλο

 

Γαργαλήσκα = Καθαρίστηκα

 

Γαργαριζουμι = Καθαρίζομαι

 

Γδομαλλα = Μαλλιά προβάτου

 

Γένουμι = Γινομαι

 

Γιαλίσκα = Καθρεφτίστηκα

 

Γιόμσμα = Γέμισμα

 

Γκαβάθκα = Τυφλώθηκα

 

Γκαβάνας = Αυτός που δεν βλέπει καλά

 

γκαβός = αόματος

 

Γκαγκαράντζα = Κόπρανα προβάτων

 

Γκαγκτζιά = Άγριος βάτος

 

Γάζα = Μεταλλικό δοχείο

 

Γκαζόλαμπα = Μεταλλική λάμπα πετρελαίου…

 

Γκαλιαγκότσια = Αγκαλιά

 

Γκαλιουρίζου = Κοιτώ με τα μάτια ορθάνοιχτα

 

Γκαμπζούνις = Αγριοφράουλες

 

Γκαμπουριάζου = Καμπουριάζω

 

Γκαμπούρα = Καμπούρα

 

Γκανέτσας = Γάιδαρος

 

Γκάνιασα = Πείνασα

 

Γκανταλάου = Γαργαλάω

 

Γκανταλάω = Γαργαλάω

 

Γκανταλιέμαι = Γαργαλιέμαι

 

Γκουντραγκλάου = Κατρακυλώ

 

Γκαραγκούντς = Ο κάτοικος των πεδινών Τρικάλων

 

Γκαρμουλάχανου = Λάχανο

 

Γκαχιλώνα = Χελώνα

 

Γκιζέρι = Βόλτα

 

Γκιζιράου = Κάνω βόλτα

 

Γκιζιρνάου = Πηγαίνω βόλτα

 

Γκιζιρνάω = Τριγυρνάω

 

Γκίλιαντρους = Κύλινδρος

 

Γκιούμι = Μεταλλικό δοχείο

 

Γκιουφίρι = Γέφυρα

 

Γκισέμι = Τράγος

 

Γκλαβανί = Άνοιγμα οροφής

 

Γκλακατάου = Καταπίνω

 

Γκλίστρα = Γλίστρα

 

 

Γκόλιαβου = γυμνό

 

γκουρτσιά = αχλαδία

 

Γκούμπζα = Βαθύ ξύλινο πιάτο

 

Γκουμπζιαλάου = Γαργαλάω, όταν περπατάει κάτι στο κορμί μας

 

Γκουντρουγκλίεμαι = Κατρακυλώ

 

γκουντρουγκλνάω = κατρακυλάω

 

Γκουργκουλιάνα = Μικρό μανιτάρι που δεν έχει ανοίξει

 

Γκούρλουμα = Πνίξιμο

 

Γκουρλώθκα = Πνίγηκα

 

Γκουρμπέτσα Γύφτισσα

 

Γκουρτσιά = Άγρια αχλαδιά

 

Γκουσταρίτσα = Σαύρα Και γκούστιαρας

 

Γκουτζιαμ = Κοτζάμ

 

Γκουτσιούνι = Γουρούνι

 

Γκουτσινούλι = Μικρό γουρουνάκι

 

Γκουφρίκου = Παχύρευστο γάλα

 

Γκουφρικους = Το πρωτόγαλα της προβατίνας

 

Γκουχαλιαρκου = Αυτός που βήχει πολύ

 

Γκρέμουρας = Μεγάλος Γκρεμός

 

Γκρίμπας = Καμπούρης

 

Γκριμπός = Καμπουριαστός

 

Γκτζιούπι = Μεγάλο ξύλο, συνήθως μέρος του κορμού του δέντρου

 

Γναίκα = Γυναίκα

 

Γουμάρι = Γάιδαρος

 

Γουμαρουντάμαρου = Αυτός που κατάγεται από κακό σόι

 

Γουμαρουφλή = Αυτός που κατάγεται από κακό σοι

 

Γουρνουσάπνου = Σαπούνι από χοιρινό λίπος

 

Γουρνουτσάρχα = Αυτοσχέδια παπούτσια από δέρμα γουρουνιού

 

γκουτσινούλι = γουρουνάκι

 

Γραματζμένους = Σπουδασμένος, μορφωμένος

 

Γρατσούντζμα = Γρατσουνιά

 

Γριντιά = Μεγάλος κορμός δέντρου που στηρίζει στέγες

 

Γριντόνουμι = Ξαπλώνω χάμω

 

Γρόθους = Γροθιά

 

 

Δ

 

Δασκαλούλια =Μαθητές

 

Δαυλί = Δαυλός

 

Δαχλίδι = Δαχτυλίδι

 

Δαχλίθρα = Δακτυλήθρα

 

Δάχλου = Δάχτυλο

 

Δέντρους = Η βελανίδια

 

Δημοσιά = Δημόσιος δρόμος

 

Δικατρίου = Δεκατρία

 

Διντοκαλιά = Δεντρογαλιά

 

Διρμάτι = Δέρμα

 

Δλέβου =Δουλεύω

 

Δλια = Δουλειά

 

Δριμόνι = Κόσκινο

 

 

Ε

 

 

Έντισα = Έμπλεξα

 

Έρμου = Έρημο

 

 

Ζ

 

 

Ζαβρατζμα = Επίπληξη

 

Ζαβώνω= Στραβώνω

 

Ζαραλούδκου = ελαττωματικό,άρρωστο

 

 

ζαρβόντσα = αυλόπορτα

 

Ζαρίζου = Κοιτώ με τα μάτια μισόκλειστα

 

Ζάτκας = ζόρισμα από τη ζέστη

 

Ζβάου = Σβήνω

 

Ζβιρκόνου = Πιάνω από το λαιμό

 

Ζγκρουβάλι = Μεγάλο κομμάτι

 

Ζγόνου = Πλησιάζω

 

Ζγούρι =ζυγούρι

 

ζερβά= αριστερά

 

ζιαβέλια=Δεσκατιώτες

 

Ζιντζιά =Τα ούλα

 

Ζιούκου = Πολύ ώριμο φρούτο

 

Ζλάπι = Άγριο ζώο

 

Ζμάρι = Ζυμάρι

 

ζματάει = Είναι καυτό

 

Ζμάτζμα = Κάψιμο , ζεμάτισμα

 

Ζμί = ζουμί

 

Ζμόνου = Ζυμώνω

 

Ζνίχους = Σβέρκος

 

Ζούζουλου = ζωγραφιά, Φαντασμα

 

Ζουζούνα = Χρυσόμυγα

 

Ζουπάου =Σπρώχνω

 

 

Θ

 

 

Θαραπαύομαι = Ευχαριστιέμαι

 

Θέρσα = Θέρος

 

Θιρστής = Ο μήνας Ιούνιος

 

Θκόμ = Δικό μου

 

Θλιά = Θηλιά

 

Θχιά =θεία

 

Θιλκό= θηλυκό

 

 

Ι

 

 

Ιλιάτσι = Γιατρικό

 

Ιού = Κοίτα

 

ιμπρέτσα=Βαρέθηκα

 

Ίπουρου =Οπωροφόρο δεντρο

 

Ιπρουχτές =Προχθές

 

Ιψές = Χες

 

 

Κ

 

 

Καγκαμπός = Ούτε έτσι ούτε αλλιώς

 

Καηπόνου = Κρύβω

 

Κακάβι = Μικρό μεταλλικό σκεύος με χερούλι

 

Κακουρίζικους = Δύστροπος

 

Καλιγώνου = Πεταλώνω

 

Καλουέροι = Καλόγεροι

 

Κάμπσου = Πουκάμισο

 

Καμπτσίκι = Μαστίγιο

 

Καμώνου = Οργώνω

 

Κανκαμπός = Αλλιώς

 

Καόνι = Πεπόνι

 

Καραλάϊου = Κατάμαυρο

 

Καρκαντζάλι = Καλικάντζαρος

 

καρκατσαλώθκα = σκαρφάλωσα πολύ δύσκολα

 

Καρκατσαλώνου = Σκαρφαλώνω

 

Καρναριά = Κάρβουνα έτοιμα για ψήσιμο

 

Κάρνου = Κάρβουνο

 

Καρπουσταλι = Καρτ ποστάλ

 

Κατ = Κάτω

 

Καταϊ = Κάτω

 

Κατκας = Κοτέτσι

 

Κατσιό = Κάθομαι

 

Κατσκούλι = Κατσικάκι

 

Καψάλα = Φέτα ψωμί

 

Καψαλίσκα Κάηκα

 

Κθαράκι = Κριθαρακι

 

Κθάρι = Κριθάρι

 

κλάθκα = κουλαθηκα…

 

Κλαρεύου = Κλαδεύω

 

Κλειδουπινακου = Ξύλινο τάπερ

 

Κλιά = Κοιλιά

 

Κλούρα = Κουλούρα

 

Κλουργιάσκα = Τυλίχτηκα

 

Κλουσαρια = Κλώσα

 

Κόθουρους = Η άκρη της πίττας

 

κόκουτας = ο κόκκορας

 

κόλα = μια χειραψία

 

Κόλιαντα = Κάλαντα

 

Κόλιαντρα = Καλαντα

 

Κόρδα = Χορδή

 

Κόρδα= ο περιφραγμένος χώρος έξω από το μαντρί

 

Κόσα = Κοτσίδα

 

Κόσιαβας = Κότσυφας

 

Κόσκνου = Κόσκινο

 

Κουκόσια = Καρύδι

 

Κουκότια = Κοτόπουλα

 

Κούκουρα = Στα γόνατα

 

Κουκουτσέλας = Μικρός κόκορας

 

Κουλόθρα = Δερματική πάθηση

 

Κουλόπανου = πανί για τον πρωκτό

 

Κουλουκθόπτα = Πίττα με κολοκύθα

 

Κουλουσουφριά = Είδος δένδρου

 

Κουμάσι = Χοιροστάσιο

 

Κουπέλι = Παιδί με άγνωστο πατέρα

 

Κουπός = Δρόμος για να περνάμε μέσα στα χιόνια

 

Κόπρια=κοπριά

 

Κουπρουσκλιάζου = Χάνω την ώρα μου τριγυρίζοντας εδώ και εκεί

 

Κουρουιδεύου = Κοροϊδεύω

 

Κουρκούτι = Χυλός

 

Κουρκουτιάσκα = Ζαλίστηκα

 

Κουρόμπλα = Κορόμηλα

 

Κουρουμπλιά = Κορομηλιά

 

Κουρτσούλι = Κοριτσάκι

 

Κουσεύου = Τρέχω

 

Κουστάντου Κωνσταντίνα

 

Κουτάου = Τολμώ

 

Κούτκας = Κεφάλι

 

Κουτρώνα Μεγάλη πέτρα

 

Κουτσιαρής = Χαϊδευτικό του Κώστας ]κούτσκου = Μικρό παιδί

 

Κούφαλους = Κουφάλα

 

Κρατσανάου = Τρίζω

 

Κρεμανταλάς = Ψηλός άντρας

 

Κριμαντζαλίσκα = Κρεμάστηκα

 

Κριότι = Κρύο

 

κωλοβαρώ καθυστερώ

 

 

 

Λ

 

 

Λαβίζω = Μαλώνω

 

λάγκαγμα = στραμπούληγμα το λέμε σε διαστρέμματα χεριού ποδιού -χεριού

 

Λαδκο = Δοχείο ελαιολάδου

 

Λαίνα = δοχείο για νερό

 

Λάιους = Μαύρος

 

Λακασάς = Χάλκινο καζάνι

 

Λάκσα = Εφυγα

 

Λαλάου = Προσέχω τα πρόβατα στο άρμεγμα

 

Λαμπουγιάλι = Το γυαλί της λάμπας πετρελαίου

 

Λάπατο = είδος λάχανου(οχι του γκαρμπολάχανου)

 

Λαχτάρσα = Λαχτάρησα , φοβήθηκα

 

Λέλι – λέλι = Επιφώνημα πόνου

 

Λησταρχέυω = Γυρίζω από εδώ κι από εκεί

 

Λιανίσκα = Χτύπησα άσχημα

 

Λιανόματα = Ψιλοκομμένα έντερα για μαγειρίτσα

 

Λιανόματα= Τα ψιλά στα λεφτά

 

Λιανός = Λιγνός

 

Λιβακόθκα = Έσκασα από τη ζέστη

 

Λιβας = Πολυ ζεστη

 

Λιλίτσια =κομμάτια τζάμι,σπασμένο μπουκάλι

 

 

Λιμαρζμένου = Λαίμαργο

 

Λιμάζω= τρώω λαίμαργα

 

Λιμουχνάει =Στριφογυρίζει, το πάει εδώ κι εκεί ,καθάρισμα οσπρίων με τον αέρα

 

Λίπα = Χοιρινό λίπος

 

Λισγκάρι = Φτυάρι

 

Λόγγους = Δάσος

 

λόζιους=στέλεχος σιταριού,σίκαλης,κριθαριού

 

Λουμάκι = Μικρό δένδρο

 

Λούρους = Λεπτό κομμάτι ξύλου…

 

Λύκσα = Λύκαινα, κακιά γυναίκα

 

 

Μ

 

 

Μαζόνου = Μαζεύω

 

Μαιμούλι = Μικρή μαϊμού

 

Μαλιμάτι = Κουβεντολόι

 

μαντζαφλάρι = αυτό που …κρέμεται

 

Μαντραβέλι = Καλοχώρι

 

Μαρκάτι = Γιαούρτι

 

μαρούκλουντα = απότομα, ξαφνικά

 

Μαρτάρα = Μανιτάρι

 

μαύλισμα = Η πρόσκληση να έρθουν κοντά μου ζώα

 

κυρίως μέσω ειδικής φωνητικής

 

Μιλαδερφιή = Ετεροθαλής αδελφός

 

Μεσάλι = Τραπεζομάντηλο

 

Μνημόσιου = Μνημόσυνο

 

Μόλαβους = Ήσυχος

 

Μόλτσα = Σκωρος

 

Μουβόρκου = Αιμοβόρος

 

Μούγκι = Μόνο

 

Μουρκάλμα = Ζευγάρωμα προβάτων

 

Μούρτζιου = Λερωμένο

 

Μουσκαναθριμένου = Μοσχαναθρεμμένο

 

Μουσκουσάπνου = Αρωματικό σαπούνι

 

Μουτάθκα = Βουβάθηκα , σώπασα

 

μούτος =μουγγός

 

Μουτσιαλάου = Μασάω

 

μπακακάκι = βατραχάκι

 

μπάκακας = ο βάτραχος

 

Μπακαλαου = Μπουσουλάω

 

μπαλαμούτια = το πέλμα του ποδιού

 

Μπαλαντίνια =πολύ μεγάλες νιφάδες χιονιού

 

Μπάμπαλου = Σκουπιδάκι στο μάτι

 

Μπασιούρς = Παρδαλός

 

Μπασταρδέλι = Παλιόπαιδο , μεταφορικά

 

Μπαταλιάζουμι = Τσαντίζομαι

 

Μπαταλιάρκου = Χαζό

 

Μπαταλιασμένου = Κακόμοιρο

 

Μπγιάδι = Πηγάδι

 

Μπέρκους = Μύθος

 

Μπιζέρσα = Βαρέθηκα

 

Μπικιάρς = Ανύπαντρος νέος

 

Μπιμπίλια = Στραγάλια

 

 

Μπιριλαβαίνου = Την περιλαβαίνω

 

Μπλάρι = Μουλάρι

 

Μπλάτσα = Χούφτα με νερό στο πρόσωπο

 

Μπλάτσιασμα = Τρακάρισμα

 

Μπλιά = Μηλιά

 

Μπλιούρι = Μούσκεμα

 

Μπλούντα = Σκουλήκι

 

Μπόλκου = Αρκετό

 

μπορμπότσαλο =έντομο

 

Μπούζι = Κρύο

 

Μπουμπότα = Είδος χωριάτικης πίτας

 

Μπουμπούκα = Σπόρος

 

Μπούντιασα = Ξεπάγιασα

 

μπουρμπουνάρι = έντομο

 

Μπουσλίκα = Σαλιγκάρι

 

Μπουτί = Γιατί

 

Μπουχαρί = Τζάκι

 

Μπράτμους = Βλάμης

 

Μπριάσκα Μαγάλος βάτραχος …

 

Μπρούχαβους = χοντρός

 

Μπσό = Μισό

 

Μπχός Γούρνα με καθαρό νερό

 

Μσόχαζου = Μισότρελος

 

 

Ν

 

 

νιμουσούρ(ι) =μεγάλες ποσότητες χιονιού μαζεμένες από τον αέρα σε ένα σημείο

 

Νιρουφαιά = Διάβρωση εδάφους από το νερό

 

νουβουρός= η αυλή

 

Νουντάς = Δωμάτιο

 

Νούρους = Ουρά

 

Νόχτος = Γκρεμός

 

Νόχτους = Γκρεμός

 

Νταβάνι = Άγριο μωβ έντομο…

 

Νταβζιαρκου = Το παιδι που ζητάει

 

νταβίζου = ζητιανέυω

 

νταϊάκι = υποστήλωμα, στήριγμα

 

Νταλντάου = Ορμάω

 

Νταραβέρι = Φασαρία

 

Ντέσμου = Μπλέξιμο

 

Ντιαήκουμα = Στήριγμα

 

Ντιαηκώνου = Στηρίζω

 

Ντίπ = Τελείως, εντελώς

 

Ντιρλικόνου = Τρώω λαίμαργα

 

 

Ντουκάνι = Εργαλείο που χρησιμοποιείται για το αλώνισμα

 

Ντραγάτς = Αγροφύλακας

 

Ντρασκίλι = Βήμα

 

Ντρασκλιά = Βήμα

 

Ντριμα = Ξερό κλαρί…

 

 

Ξ

 

 

Ξεμπλέτσιωτος = Γυμνός

 

Ξέρακας = Ξερο δεντρο

 

Ξεσγκαρνίζω =Σκαλίζω τα ξύλα της φωτιάς

 

Ξιαμπλεκου = Ξεμπλέκω

 

Ξιαπουστένου = Ξεκουράζομαι

 

Ξικλιάσκα = Έσκασα στο φαί

 

Ξιλουφαις = Εργαλείο που σκαλίζουμε ξύλα

 

Ξιματσκονου = Ξεσηκώνω

 

Ξιματσούκοσα = Ξεσήκωσα

 

Ξιμπλιτσώθκα = Έβαλα τα ρούχα μου

 

Ξινόμπλου = Ξυνόμηλο

 

Ξιπαστρέφου = Καθαρίζω

 

Ξιπατονουμι = Κουραζομαι

 

Ξιπιτσιάσκα = Ξεφλουδίστηκα

 

Ξιπουδαριάσκα = Κουράστηκα , με πόνεσαν τα πόδια

 

Ξιρουτανιέμι = Τεντώνομαι

 

Ξισκουτιάσκα = μου βγήκαν τα συκώτια

 

Ξισουιάσκα = Έχασα την επαφή με το σοι μου

 

Ξιτσιτσαρόνουμι = Γδυνομαι

 

ξιτσούφα = αερισμός του πρωκτού αθόρυβος και βρωμερός

 

Ξιφτιλτζμένους Ξεφτιλισμένος

 

Ξιχαντριασκα = Κοιτάζω κάπου επίμονα

 

Ξιλάγκουρου = Αγγούρι

 

Ξουνουδουχίου = Ξενοδοχείο

 

Ξουράφι = Ξυράφι

 

Ξουραφίσκα = Ξυρίστηκα

 

Ξούρζμα = Ξύρισμα

 

 

 

 

O

 

 

όμπιου = Πύον

 

Ουβραίος = Εβραίος

 

ΟυγλιντουγλιφΊδα = Οδοντογλυφίδα

 

Ουδιέτσι = Έτσι ακριβώς ,χωρίς αλλαγή

 

Ουλουένα = Συνέχεια

 

Ουντάου Προσπαθώ

 

Ουπιρίτσα = Πέρα

 

Ουπχάτ = Από κάτω

 

Ουράτσα = Τρόμαξα να

 

Ουτζιάκι = Τζάκι

 

Ούτσκς = Την λέξη αυτή την λέμε όταν θέλουμε να σταματήσουμε κάτι π.χ ένα ζώο

 

Ουχτριός = Εχθρός

 

όφιους = Φιδι

 

 

Π

 

 

παγάλια = σιγά-σιγά

 

Παένου = Πηγαίνω.

 

Παλιουμούσκι = Παλαιομόσχαρο

 

Παραμάρζμα = Φόρα

 

Παρασάνταλος = Τρελός , χαζός

 

Παρασάνταλου = άσχημο,τρελό

 

Παραστένου = Μιμούμαι

 

Παραστράτσα = Παραστράτησα

 

Παρασύρθηκα = Παρασύρθηκα

 

Παρατόρσα= Τρόμαξα , φοβήθηκα

 

Παρατουρνάου =Παραμερίζω ,άσχημη θέση

 

Παράχουμα = Κηδεία

 

παρδαλά= ασπρόμαυρα

 

Παρέκια =Πιο εκεί

 

Πασκαλιά = Πάσχα

 

Παστάλια = Φασολάκια

 

Πάταρους = Σφαλιάρα

 

Πατσιαοάρα = Πατσαβούρα

 

Πατσιαούρι =Κουρέλι

 

πατσιαούρια = ξεσκονόπανο .Σημαίνει και την δυνατή χιονόπτωση

 

Παχνιστής = Ο μήνας Δεκέμβριος

 

Πέδουκλας = Σχοινί

 

Πένιαρς = Αυτός που παινεύεται

 

Πέρπιρας = Πεταλούδα

 

Πιδικλόθκα = Σκόνταψα

 

Πιδουκλιά = Τρικλοποδιά

 

πικίθι = κατά κει

 

Πιπκα =Μπρούμυτα

 

Πιρουστιά = Εξάρτημα που βάζουμε πάνω από τη φωτιά για να βάλουμε την κατσαρόλα

 

Πιρπιρίζου = Ανοιγοκλείνω τα βλέφαρα γρήγορα

 

Πιρπιρούνα = Παπαρούνα

 

Πίστουμα Μπρούμυτα

 

 

Πιτάκι = Σημείωμα

 

Πιταράκι = Νεοσσός

 

Πιτιάζου = Πήζω

 

πιτόργια = πριν από ώρα

 

Πκάμπσου = Πουκάμισο

 

Πλαλάου = Τρέχω

 

Πλαλούντα Γρήγορα ,τρέχοντας

 

πλατσιαρνάω =πλατσουρίζω

 

Πλί = Πουλί…

 

πλιακουτάου = ανακατεύω

 

Πλιατσιαρνάου = Πλατσουρίζω…

 

Πλιατσιάρσμα = Πλατσούριζα

 

Πλόχειρο = Χούφτα

 

Πόριψα = Πέρασα

 

Πούπους = είδος πουλιού

 

Πουριά = Πόρτα ,πέρασμα

 

Πόχα =Η σήτα

 

Πράματα =Τα άλογα, τα μουλάρια

 

Πρότα = Πρόβατα

 

Πρόκαμα = Πρόλαβα

 

Προυβατουψάλδου = Ψαλίδι που κουρεύουμε τα πρόβατα

 

Προυγκάου = Φοβίζω

 

Προυστούρα Κοιλιά

 

Προυτσιαλνούντι = Οταν ζευγαρώνουν τα πρόβατα

 

Προυχουτήριου = Τουαλέτα

 

 

 

Ρ

 

 

ραχάτ’ = ανάπαυση, τεμπελιά

 

ρόιδου = αράχνη

 

ρουγουβίζι = πιπίλα

 

Ρουγουβύζι = Το μπιμπερό

 

 

Σ

 

 

Σάιζμα = Κάλυμμα κρεβατιού

 

Σακάτκους = Σακάτης

 

Σαλό = Τρελό , χαζό

 

Σάλουμα =καλαμάκι από στέλεχος σιταριού

 

Σαπίτς = Το φίδι σαπίτης

 

Σαπλαιάρκο = Τραυματισμένο, πληγωμένο

 

Σαρμάντζα = Κούνια

 

Σβιρκαριά = σβέρκος

 

Σιαγουλαρς = Αυτός που έχει μεγάλο σαγόνι

 

Σιαγούλι = Σαγόνι

 

Σιακάτ =Προς τα κάτω

 

Σιαμούτκος = Νωθρός, άτονος

 

Σιαπάν = Προς τα πάνω

 

Σιαπέρας = Ο άσχετος

 

σιάργκαβους= με γκρι χρώμα

 

Σιλαρόθκα = Ταχτοποιήθηκα

 

Σιλαρόνου = Ταχτοποιώ

 

Σιλαρώνω Τακτοποιώ

 

Σιουμπάου Σκαλιζω

 

Σιουλνάρι=Σωλήνας ποτίστρας

 

Σιούπα= βαρεσιά

 

Σκαλνάου Σκαλίζω

 

Σκαντζαλήθρα = Σπίθα

 

Σκαντζαλίθρα = η μικρή σπίθα που πετάγεται όταν σκαλίζει κανείς τη φωτιά

 

Σκαπετάου = Φεύγω σε ένα σημείο που δεν με βλέπουν πιά

 

Σκάρους = Νυκτερινή βοσκή προβάτων

 

Σκαφίδα = Σκάφη

 

Σκιβαλα = Υποπροϊόν μετά το κοσκίνισμα του σιταριού

 

Σκίζα = Ξύλο για φωτιά

 

Σκλαρίκι = Σκουλαρίκι

 

Σκλέβουντι =Όταν ζευγαρώνουν τα σκυλιά

 

Σκλί = Σκύλος

 

Σκλίκι Σκουλήκι

 

Σκλιόδουντου = Σκυλόδοντο

 

Σκνί =Σχοινί

 

Σκόλασα = Τέλειωσα

 

Σκούζου = Φωνάζω

 

Σκούξμου = Φωνή

 

Σκουρδάρι = Σκορδαλιά

 

Σμά=κοντά

 

Σμαζουχτούρκου = Αυτό που συμμαζεύει τα πράγματα του

 

Σνάζου = Κουνάω

 

Σουγλί = Σούβλα.

 

Σουκάκι = Στενός δρόμος

 

Σουκαρδάρκου= όχι ντυμένο καλά

 

Σουμονι = Ψωμί από πίτουρα για σκύλους

 

Σουντάου = Ορμάω

 

Σουρναρίζει =Τρέχει νερό

 

Σπιρί = Σπόρος

 

Σπουλατι = Ευτυχώς

 

Σταυρος = Ο μήνας Σεπτέμβριος

 

Στιρνάρα = Σκληρή πέτρα από χαλαζία

 

Στλιάρι = Στειλιάρι

 

Στραγκσταρι = Στραγγιστήρι

 

Στραπουκαμένου = Αστραποχτηπημένο

 

Στρατί = Μονοπάτι

 

Συλαρώνω = τακτοποιώ

 

Σύρι = Πήγαινε Σύσταση = Διεύθυνση

 

Σύστεργους = σαματάς ,μεγάλη φασαρία

 

Σφαϊό = Πονόκοιλος

 

Σφουντίλι = Εξάρτημα της ρόκας γνεσίματος

 

 

 

Τ

 

 

Ταλαγάνι = Μάλλινη κάπα

 

Ταραχέφκα = Συγχύστηκα

 

Ταχταραβάνι = Ξύλο , φασαρία

 

Τέντζιρις = κκατσαρόλα

 

Τέρα = Κοίτα

 

Τζαλαντίνα = Σακούλα

 

Τζατζαλιάρς = Φοβιτσιάρης

 

τζερτζελές = Μπορεί να θεωρηθεί και ο λογαριασμός για μια χασούρα….

 

Τζιαμπούκι = Τσιμπούκι

 

Τζιαντούρι = Γύφτικη σκηνή

 

Τζιόπι = Τσεπη

 

τζιουμπανάρκου σκλι = τσοπανόσκυλος

 

Τζιουμπάνους = Τσοπάνης

 

τζιουτζιουβές = μπρίκι

 

τζιουτζιουβούλ(ι) = μικρό μπρικάκι

 

Τηράου = Κοιτάζω

 

Τιτράδη = Τετάρτη

 

Τιτραπέρατους = Έξυπνος

 

Τουμάρι = Δέρμα ζώου

 

Τουρκόπιασμα = βρισιά για άτακτα παιδιά

 

Τουρός = Ίχνος

 

Τουρτούρσα = Κρύωσα

 

Τούφα = Ξάπλα

 

Τραγδάου = Τραγουδώ

 

 

τρανός = μεγάλος .Έτσι λένε τα παιδιά τον πατέρα τους

 

Τρανούτσκους = Μεγαλούτσικος

 

Τραπέτσι = Ξινό

 

Τραχανιοτς = Ο κατοικος της Αγιας Τριαδος Τρικάλων

 

τραφιάσκα= έπεσα απότομα

 

Τραχανόπτα = Πίττα με τραχανά

 

Τρόιρα-τρόιρα = Γύρω-γύρω

 

 

Τρουβάς = Ταγάρι

 

Τρουπουτάου = Κάνω θόρυβο

 

τρουμπόυκι= Χόρτασε

 

τσάκα = πιάσε

 

τσακίς = βιάσου ,φύγε

 

τσακίσκι Έπεσε και χτύπησε άσχημα,ήρθε πολύ γρήγορα

 

Τσάκνα = Προσάναμμα

 

Τσαραγκασούλι = σακοράφα

 

Τσιακματζμένου = Τσατισμένο

 

Τσιακματιζουμι = Τσαντίζομαι

 

Τσαρδάκι = Σκίαστρο από κλαδιά βελανιδιάς

 

Τσιτσιαλίσκα = Κομματιάστηκα , σακατεύτηκα

 

Τσιιτσιαλνάου = Κομματιάζω

 

 

Τσιγκρίσκαν = Τσουγκρίστηκαν

 

Τσικουλάτα = Σοκολάτα

 

Τσικρίκι = Ξύλινο οικιακό εργαλείο

 

τσίλιας = Βασίλης

 

 

Τσιόλι = Κουρέλι

 

Τσιόνι = Σπουργίτης

 

Τσιουκάνι = Κουδούνι

 

Τσιουμπάου = Τσιμπώ

 

Τσιουμπλί = Ράμφος

 

Τσιούμπμα = Τσίμπημα

 

Τσιουνάκια = Τα πράγματα, αντικείμενα

 

Τσιούπρα = Λέμε τσιούπρα την ανύπαντρη κοπέλα

 

Τσιουρίζου = Φωνάζω

 

Τσιούτσινος = Μικρός, μικροσκοπικός

 

Τσιουτσιόρα = Παιδικό πέος

 

Τσιουφλέκας = Ο ατζαμής

 

Τσιπλιτάρα = είδος πουλιού

 

τσιπότι = μικρό ξύλο

 

Τσιρεπι = Μάλλινη κάλτσα

 

Τσιρέπια Μάλλινες κάλτσες

 

Τσιρινιάζου = Χτυπώ δυνατά

 

Τσιτόνουμι = Βιάζομαι

 

Τσίτσαρους = Γυμνός

 

Τσιτσιούλιαντρους Είδος πουλιού

 

Τσιτσιρουμάλιασα = Ανατρίχιασα

 

Τσιτώνου = Μαλώνω

 

Τσιφτιλίθκου = ανάποδο

 

Τσιφτιλίθκους = ανάποδος, κακός

 

Τσκιοτς = Ο κατοικος της Τσιούκας(Γήλοφος-Φωτεινό)

 

τυροφάης = Ειδικός επεξεργασμένος σάκος δερμάτινος που χρησιμοποιείται για τη φύλαξη και ταυτόχρονα ωρίμανση και επεξεργασία του τυριού φέτα. Απαραίτητο εργαλείο κάθε τσομπάνη

 

Τφέκι = Ντουφέκι

 

Τφικάου = Ντουφεκίζω.

 

 

 

Υ

 

 

Υψουμα = λειτουργιά

 

Φιδιάσκα = Με δαγκωσε φιδι

 

Φκιάνου = Φτιαχνω

 

Φλώ= φιλώ

 

Φουκαλίτσα = Σκούπα

 

Φουλτακιάσκα = Κοκκίνησαν τα ποδια μου απο τις τσουκνίδες

 

φουργκάλιασα =άναψα

 

Φουρτουρά = Φτερούγισμα

 

Φουρτουτήρα = Βοηθητικό ξύλο για το φόρτωμα ζώων

 

Φρέσκου = Φρέσκο

 

Φτάκις = Αυτιά

 

Φτάκαρς= Με μεγάλα αυτιά

 

Φτάου = Φτύνω

 

 

Φτί = Αυτί

 

Φτίλι =Φυτίλι

 

Φτσέλι= ξύλινο παγούρι

 

Φύτσα = έφτυσα

 

φ’λιά = τραπέζωμα, φίλεμα

 

 

Χ

 

 

Χαζάθκα = Τρελάθηκα

 

Χαϊρι = Προκοπή

 

χαλεύω = θέλω

 

Χαλιάρκου = Ο τρελός

 

χαλλιεύω =θέλω

 

Χαμπλώνου = Χαμηλώνω

 

Χαραή = Χάραμα

 

Χαύου = Τρώω

 

Χαψιά = Μπουκιά

 

Χινόπουρος = Φθινόπωρο

 

Χλαπατσιά = Καρπαζιά

 

Χλιγκιάζου = Εχω λοξυγγα

 

Χνί = Χωνί

 

Χνούδαλου = Μικρό παιδί

 

Χούι = Ελάττωμα

 

Χουιάζου = Φωνάζω

 

Χουρχούβαλους = Ο μόνος ο άνθρωπος

 

Χουσμέτι = Θελημα,δουλειά

 

Χουσμέτια =Δουλειές

 

Χουχλάκα = Στρογγυλή πέτρα

 

Χουχουϊάβα = Κουκουβάγια

 

Χουχουιαβούλι = Νεοσσός Κουκουβάγιας

 

 

Ψ

 

 

Ψένου = Ψήνω

 

Ψίχα = Λίγο

 

Ψουμουτύρι = ψωμί και τυρί